Czym jest relaksacja
Relaksacja stanowi skuteczną odpowiedź na szkodliwe skutki psychologiczne i fizjologiczne, które towarzyszą nam w świecie pełnym stresu i nieustannej pogoni. To moment, w którym możemy wziąć oddech i skupić się na sobie. Relas daje nam szansę na regenerację ciała, umysłu i duszy, pozwalając odnaleźć siłę potrzebną do stawienia czoła codziennym wyzwaniom. Napięcia mięśni są często niekontrolowane.
Mięśnie napinamy podczas jazdy samochodem, czy w trakcie pracy przy komputerze. Relaksacja uczy kontrolowania napięcia mięśni i ich rozluźniania.
Relaks – dowolne rozluźnienie określonych mięśni. Empirycznie zostało stwierdzone, że rozluźnienie napięcia mięśniowego daje w konsekwencji stan równowagi emocjonalnej i uspokojenie reakcji negatywnych.
Dzięki zastosowaniu odpowiednich technik wyciszających możemy osiągnąć upragniony spokój wewnętrzny oraz harmonię. Jeśli poświęcamy sobie 2-3 chwile dziennie na relaks, nasze ciało ma szansę odnaleźć równowagę i radość. W ten sposób stajemy się lepiej przystosowani do radzenia sobie z codziennymi problemami, które często wywołują napięcie nerwowe. Afirmacje i wizualizacje stosowane w trakcie relaksacji przyczyniają się do pozytywnego nastawienia do siebie, życia i innych ludzi. To z kolei umożliwia nam lepsze analizowanie i rozwiązywanie problemów, a także spojrzenie na nie z odpowiednim dystansem. Regularne praktykowanie relaksacji otwiera przed nami drzwi do wszystkich tych korzyści.
Relaksacja – stosunkowo łatwa technika – leżysz i się rozluźniasz, uczysz się kontrolowania napięcia mięśni i ich rozluźniania
Koncentracja – jesteś tylko TY i przedmiot, np. patrzenie się na płomień świecy lub koncentracja oddechu. Nie widzisz nic, jesteś tylko TY i przedmiot
Medytacja – nie koncentrujesz się na niczym, zawieszasz myślenie. Nie myślisz o tym, żeby o niczym nie myśleć.
Techniki Relaksacyjne
Techniki relaksacyjne często określane są mianem treningów, co oznacza, że można je ćwiczyć regularnie. Relaksacja to umiejętność, którą każdy może opanować! Oczywiście niektórzy z nas łatwiej wchodzą w różne techniki relaksacyjne, ale wiele osób może je skutecznie wyćwiczyć. Kluczem do sukcesu jest systematyczne praktykowanie! Nie wystarczy raz posłuchać nagrania i oczekiwać natychmiastowych efektów w postaci głębokiego relaksu i błogości. Osoby, które mają takie oczekiwania, często szybko rezygnują, stwierdzając, że to nie działa.
Ćwiczenie relaksacji przypomina uprawianie sportu czy dbanie o dietę. Można zjeść jeden zdrowy posiłek, który ma wartość, ale nie zmieni on całkowicie naszego stylu życia na zdrowszy. To, co ważne, to regularność. Podobnie jest z aktywnością fizyczną – jeden udany trening nie spowoduje nagłej zmiany w naszym życiu. Aktywność fizyczna musi być powtarzana. Relaksacja działa na tych samych zasadach!
Treningi Relaksacyjne
- trening poprzez układy ćwiczeń fizycznych (Metoda Jacobsona, Hatha Joga)
- trening relaksacyjny poprzez autosugestię ( trening autogenny Shultza)
- trening relaksacyjny poprzez ćwiczenia wyobraźni ( wizualizacja)
- trening poprzez ćwiczenia koncentracji umysłu
Trening relaksacyjny według metody Jacobsona opiera się na napinaniu i rozluźnianiu konkretnych grup mięśniowych. Nauka relaksacji zgodnie z tą metodą przebiega w kilku etapach:
1. Wykonywanie celowych ruchów, polegających na napinaniu i rozluźnianiu wybranych grup mięśni.
2. Rozwijanie umiejętności odczuwania różnic w napięciu między mięśniami, które są napięte, a tymi, które są rozluźnione.
3. Kreowanie nawyku rozluźniania mięśni w ciele.
Co dzieje się z organizmem w stanie relaksu
Dzięki zastosowaniu różnorodnych metod relaksacyjnych, nasze serce zaczyna pracować wolniej, co prowadzi do obniżenia ciśnienia krwi oraz zmniejszenia poziomu hormonów stresu, takich jak adrenalina i kortyzol. Mięśnie się rozluźniają, a układ odpornościowy wzmacnia się poprzez zwiększenie ilości przeciwciał. Ponadto, następuje mniejsze zapotrzebowanie na tlen, ponieważ oddech staje się głębszy i spokojniejszy. Metabolizm mózgu spowalnia, co sprzyja wydzielaniu endorfin, znanych jako hormony szczęścia. To z kolei przyczynia się do poprawy naszego samopoczucia oraz obniżenia poziomu lęku i niepokoju. Wszystkie te korzystne zmiany można zaobserwować już po jednorazowym ćwiczeniu relaksacyjnym!
W stanie relaksu:
- Napięcie mięśni ulega redukcji,
- Aktywność układu sympatycznego jest zmniejszona,
- Tempo przemiany materii spowalnia,
- Poziom kwasu mlekowego maleje,
- Oddech staje się wolniejszy i głębszy, co prowadzi do niższego zużycia tlenu i oszczędniejszego funkcjonowania organizmu,
- Naczynia krwionośne ulegają rozszerzeniu,
- W korze mózgowej pojawiają się fale Alfa,
- Organizm zużywa energię wolniej
Systematyczna relaksacja mięśniowa przynosi szereg pozytywnych efektów, które obejmują nie tylko redukcję napięcia emocjonalnego, lęku i niepokoju. Następuje także zmniejszenie nerwowości i ogólne wyciszenie. Oprócz tych korzyści psychicznych, regularne praktykowanie relaksacji wpływa korzystnie na nasze zdrowie fizyczne. Pomaga obniżyć ciśnienie tętnicze krwi, wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu krwionośnego oraz poprawia jakość snu.
Już po ośmiu tygodniach regularnego praktykowania technik relaksacyjnych, nasz mózg ma szansę na regenerację i przebudowę.
Korzyści płynące z wprowadzania organizmu w stan relaksu
Wprowadzenie ciała w stan relaksu przynosi szereg korzyści, które dotyczą zarówno naszej fizjologii, jak i psychiki. Oto niektóre z nich:
- Regeneracja organizmu, obejmująca wiele układów: jak trawienny, krążeniowy, czy oddechowy.
- Odpoczynek psychiczny, który sprzyja lepszemu samopoczuciu i zdrowiu psychicznemu.
- Złagodzenie napięć mięśniowych oraz psychicznych, co prowadzi do większego komfortu.
- Poprawa funkcji pamięci, co przekłada się na lepsze przyswajanie informacji.
- Wzrost uważności, który pozwala nam lepiej skupiać się na bieżących sprawach.
- Stabilizacja reakcji emocjonalnych, co pomaga w radzeniu sobie w trudnych sytuacjach.
- Polepszenie opinii o sobie oraz wzrost zaufania do własnych możliwości.
- Zwiększenie poczucia własnej niezależności, co wpływa na naszą pewność siebie.
- Korzystne zmiany w osobowości, które mogą pozytywnie wpłynąć na nasze relacje z innymi.
- Lepsze zrozumienie własnych emocji oraz innych ludzi.
- Nabycie dystansu do spraw, które wcześniej wydawały się niezwykle ważne, a w rzeczywistości mają mniejsze znaczenie.
Relaks to klucz do lepszego zdrowia i samopoczucia, dlatego warto regularnie
wprowadzać go do swojego życia.
Twoja siła jest proporcjonalna do umiejętności relaksowania się!
`Dawid Allen
Jak wykonywać treningi relaksacyjne
Najlepiej wybrać się na zajęcia relaksacji prowadzone przez doswiadczonego instruktora jogi i relaksacji, który zadba o odpowiedni emiejsce i warunki do przeprowadzenia takiej praktyki. Jesli jednak takie ćwiczenia wykonujemy samodzielnie w domu, trzeba zadbać, aby miejsce, w którym będziemy ćwiczyć, było spokojne i sprzyjało wyciszeniu. Upewniamy się, że nic nam nie przeszkadza – to oznacza wyłączenie zbędnych urządzeń, takich jak komputer czy telefon. Jeśli planujemy korzystać z gotowych nagrań lub muzyki, warto przynajmniej na kilka, a nawet kilkadziesiąt minut wyciszyć swoje urządzenia. Można również poprosić domowników, aby zapewnili nam komfortową przestrzeń oraz czas tylko dla siebie, co znacznie ułatwi proces relaksacji.
Wejście do relaksacji
Treningi relaksacyjne można wykonywać w różnych pozycjach – najlepiej jednak na siedząco lub leżąco. Na początku warto przyjąć pozycję siedzącą, ponieważ zmniejsza to ryzyko przypadkowego zaśnięcia. Ważne jest, aby być świadomym tego, co dzieje się z naszym ciałem. Dlatego wybieramy wygodną pozycję, siedząc w sposób, zapewniający komfort. Unikanie niewygodnej postawy pomoże skupić się na odczuwaniu przyjemności i spokoju, a nie dyskomfortu. Dobrze jest przyjąć taką pozę, która pozwola czuć się swobodnie, a jednocześnie utrzyma prostą postawę kręgosłupa.
Wyjście z relaksacji
Na koniec nie zapomnij również, że powininesś poświęcić chwilę na delikatne i spokojne wyjście z relaksu. Dobrze jest podziękować sobie za wykonane ćwiczenia, które przyczyniły się do Twojego dobrostanu. Ważne, aby dać sobie kilka minut na spokojny powrót do stanu aktywności oraz czuwania, bez pośpiechu.

Marta Horska - Instruktor jogi i relaksacji
Autor artykułu